Nederland komt om in de bouwplannen. De hoeveelheid grond waarop die kunnen worden gerealiseerd, is beperkt. Gevolg: er wordt op dit hele kleine stukje aarde strijd gevoerd om elke vrijgekomen vierkante meter. Hoe vergroot je je kansen om snel de bouwvergunning te krijgen? En hoe zorg je ervoor dat jouw bouwplannen worden goedgekeurd? Je raadt het al: met behulp van functioneel groen. In deze blog bespreken we wat wij hebben geleerd tijdens onze adviestrajecten.
Sinds 1 januari 2024 moeten bouwplannen rekening houden met de Omgevingswet. De bouw, het water, de infrastructuur, de volksgezondheid en de natuur maken allemaal deel uit van het beleid op Rijks-, provinciaal en gemeentelijk niveau.
De rol van de natuur wordt steeds groter in het vergunningstraject. Door de klimaatverandering zijn de keuzes voor de ruimtelijke ordening steeds meer water en bodem gestuurd. In bouwplannen toon je aan hoe je de biodiversiteit stimuleert, de uitstoot van schadelijke stoffen tegengaat en klimaatadaptieve oplossingen creëert. Bij nieuwbouwplannen, maar ook bij transformaties van bestaande gebouwen vragen gemeenten steeds vaker naar de landschappelijke inpassingen en de plaats die het inneemt ten opzichte van de daar aanwezige (en gewenste) flora en fauna. Oftewel: hoe past een gebouw in de (natuurlijke) omgeving? En welke rol speelt kwalitatieve beplanting hierbij?
Onze opdrachtgevers haken ons vaak al bij de schetsontwerpfase aan, zodat we een rol kunnen spelen bij het vergunningstraject. Uit de projecten waarvoor we hebben geadviseerd, hebben we de volgende zeven learnings kunnen trekken.
Beplanting is niet iets wat je vlak voor het indienen nog even toevoegt aan je bouwplannen. Om het goed te doen, zorg je ervoor dat het er een integraal onderdeel van is. Wij gaan graag zo vroeg mogelijk in het proces rond de tafel zitten om kansen en obstakels in kaart te brengen. Om mee te denken over de ruimtelijke indeling, over de manier waarop mensen interacteren met hun omgeving, maar ook over praktische zaken, zoals de waterpunten en de aanwezigheid van elektra voor de verlichting en het voeden van de waterelementen.
De hoogwaardige renders die grafische bureaus maken om een gebouw een urban jungle look te geven, zien er vaak spectaculair uit. Maar het geeft wat beplanting betreft geen realistisch beeld en zal geheid op teleurstellingen uitlopen. Dit soort beelden creëren een soort droomwereld. Wij schetsen de beplanting ruw in en werken met referentiebeelden van bestaande projecten, zodat je een realistische weergave krijgt, door de seizoenen heen.
Als het over de natuur gaat, heb je mensen naast je nodig die werkelijk verstand hebben van de natuur. Die weten welke inheemse planten het waar goed doen en welke cultivars je nodig hebt om je doel te bereiken. Zorg er bovendien voor dat je naast ecologen ook landschapsarchitecten en asset managers betrekt bij je plannen. Zo vermijd je het gevaar op tunnelvisie. Wij hebben uitgebreide ervaring in co-creatie met architecten, mede doordat we zelf mensen met een architectuurachtergrond in ons midden hebben. Hoe breder je kennis van zaken, hoe beter je een holistische visie kunt neerzetten.
De roep om meer natuur in de stedelijke omgeving heeft voor een trend gezorgd: grote woonflats waarbij elk balkon z’n eigen boom heeft. Maar boomwortels hebben vaste grond nodig, in een pot kunnen ze niet echt aarden en hebben ze een kortere levensduur. Bovendien moeten die bomen naar boven getakeld worden en moeten de balkons extra worden bewapend om het gewicht aan te kunnen. De bouw van dit soort balkons kost zoveel energie en grondstoffen dat het de heilzame werking van de natuur teniet doet. Ons advies: gebruik klim- en slingerplanten. Die hebben veel minder ruimte nodig, zorgen ook voor een weelderig uiterlijk, bieden ruimte aan biodiversiteit, geven verkoeling en creëren een isolerende schil. Bovendien hebben ze veel minder intensief onderhoud nodig
Bij groene daken denken de meeste mensen aan sedum. Maar voor sedum wordt meestal een kunststof ondergrond gehanteerd.. Bovendien heeft sedum een dag-nacht-ritme dat ongunstig is voor de gewenste isolatie. En in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt heeft sedum veel onderhoud nodig, en ziet het er een groot deel van het jaar niet aantrekkelijk uit. Juist op daken heb je de ruimte om, bijvoorbeeld met daarvoor geselecteerde vaste planten, varens en grassen de biodiversiteit en de klimaatadaptatie een boost te geven. En dan ziet het er ook nog eens echt mooi uit. Uiteraard moet je hiermee rekening houden bij de dakopbouw (zie punt 3).
Bij het inpassingsplan wordt gekeken hoe een (nieuw) gebouw in de omgeving past. Door de beplanting aan te laten sluiten bij de natuur in de omgeving, vergroot je de vergunningskans. Je kunt een stap verder gaan en voorstellen om de openbare ruimte rondom het gebouw aan te pakken. En de kosten van zowel de aanplanting als het beheer op je te nemen. Door je niet alleen aan te passen aan de omgeving maar die omgeving klimaatadaptiever en biodiverser te maken, kun je beleidsmakers extra enthousiast maken voor je plannen. Bovendien kun je zo de bouwkavels beter benutten. Uit ervaring kunnen wij zeggen: succes gegarandeerd.
De vele voordelen van natuurlijke beplanting zijn vaak wel bekend. Zeker bij mensen die dagelijks met deze materie bezig zijn. Toch kan het nooit kwaad om te herhalen dat kwalitatieve beplanting hittestress voorkomt, wateroverlast vermindert, voor schonere lucht zorgt, de fysieke gezondheid en het mentale welzijn van de omwonenden bevordert en het sociale verkeer op gang brengt. De natuur is a gift that keeps on giving. Maak daar gebruik van. Heb jij cijfers nodig? Wij hebben de nodige onderzoekgegevens voor je klaar staan.
Heb je hulp nodig of kun je extra kennis gebruiken bij het binnenhalen van een tender of het opstellen van een vergunningsaanvraag? We denken graag mee. Neem contact op met onze groenontwikkelaar Olivia via +31(0)20-2618171 of email. Zij kan je nog veel meer vertellen over onze unieke aanpak en over de resultaten van onze projecten.
